صنعت برق در عطش 12.5 میلیارد یورو سرمایه گذاری

با توجه به ترکیب فعلی نیروگاهها در شبکه سراسری در پایان سال 86 و با فرض اینکه این ترکیب دستخوش تغییر نخواهد شد، می ‌توان سرمایه مورد نیاز برای سرمایه ‌‌گذاری در بخش تولید صنعت برق در سالهای آتی را برآورد کرد. بر این اساس می توان میزان سرمایه گذاری مورد نیاز این صنعت را در سال جاری 2 هزار و 140 میلیون یورو، در سال 88 معادل 2 هزار و 256 میلیون یورو، در سال 89 معادل 2 هزار و 522 میلیون یورو، در سال 90 معادل 2 هزار و 648 میلیون یورو و در سال 91 معادل 2هزار و 994 میلیون یورو برآورد کرد. سهم دولتی ها از سرمایه گذاری صنعت برق ظرفیت طرحهای در دست برنامه نیروگاههای دولتی مطابق برنامه ریزی های فعلی تا پایان برنامه چهارم توسعه به نحوی است که برای طرح نیروگاههای حرارتی دولتی در سالهای 88، 89 و 90 به ترتیب 1109 مگاوات، 960 مگاوات و 480 مگاوات، برای طرح نیروگاه های برق آبی در همین سالها به ترتیب 2500، 320، 853 مگاوات، برای نیروگاههای دولتی قطعی 3609،1280 و 1333 مگاوات است. همچنین، برای نیروگاههای دولتی غیرقطعی 954، 2234 و 1763 مگاوات در نظر گرفته شده که شامل نیروگاه ذغال سنگ سوز طبس، طرح توسعه و ساخت نیروگاههای گازی ( 12 واحد 325 مگاواتی ) و طرح 3 هزار مگاوات نیروگاه گازی جدید است. محمد بهزاد، مدیرعامل سازمان توسعه برق ایران در این رابطه به مهر گفت: مناقصه بین المللی طرح 3 هزار مگاوات دوم به زودی برگزار می شود. مناقصه بین المللی طرح "3 هزار مگاوات دوم" به زودی برگزار می شود که شامل 7 سایت نیروگاهی است که باید در سمنان، زنجان، ماهشهر و کرمانشاه با ظرفیتهای جدید احداث شود. این درحالی است که برای نیروگاههای دولتی در دست اقدام نیز طی فاصله زمانی فوق به ترتیب 4563 مگاوات، 3514 مگاوات و 3096 مگاوات در نظر گرفته شده است. سهم خصوصی ها با توجه به آمارهای مذکور و ظرفیت جدید مورد نیاز پیش بینی شده طی برنامه های چهارم و پنجم توسعه، ظرفیت مورد نیاز برای احداث توسط بخش خصوصی نیز به نحوی خواهد بود که ظرفیت جدید مورد نیاز در فاصله سالهای 88 تا 93 به ترتیب 6096 مگاوات، 6817 مگاوات، 7156 مگاوات، 8091 مگاوات، 8119 مگاوات و 8186 مگاوات در نظر گرفته شده است. ظرفیت نیروگاههای دولتی دردست اقدام در فاصله سالهای مذکور به ترتیب 4563 مگاوات، 3514 مگاوات، 3096 مگاوات، 1002 مگاوات، 650 مگاوات و 650 مگاوات خواهد بود. براساس آمارهای مستند سازمان توسعه برق ایران، ظرفیت برای احداث به صورت خصوصی در سال 88 به میزان  1533 مگاوات، در سال 89 به میزان 3303 مگاوات، در سال 90 به میزان 4060 مگاوات، در سال 91 به میزان 7089 مگاوات، در سال 92 به میزان 7469 مگاوات و در سال 93 به میزان 7536 مگاوات در نظر گرفته شده است. نرخهای بازگشت سرمایه در بخش برق اکثر پروژه‌ های نیروگاهی متعلق به بخش خصوصی در سطح دنیا از معافیت مالیاتی و عوارض گمرکی بهره مند شده اند که این مسئله به دلیل کاستن از ریسکهای سرمایه گذاران، باعث ترغیب مشارکت و فراهم ‌سازی وضعیت مناسب برای سرمایه ‌‌گذاری و سود ناشی از سرمایه‌ گذاری برای سرمایه ‌گذار شده است. نرخ بازگشت سرمایه در پروژه های BOT ایران سرمایه گذاران در پروژه های نیروگاهی که سرمایه بری بالایی دارند معمولا 25 تا 30 درصد  سرمایه را راسا  فراهم کرده و باقیمانده سرمایه لازم را از موسسات مالی بین المللی به صورت وام تامین می کنند. برآوردها نشان می دهد که نرخ بازگشت سرمایه بر روی آورده 14 تا 16 درصدی است که به تدریج با افزایش سهم بخش خصوصی در احداث نیروگاه ها می تواند به نرخهای موسوم در کشورهای پیشرفته که حدود 10 تا 12 درصد است، برسد. نرخ بازگشت سرمایه در پروژه های BOO ایران برای پروژه های BOO (ساخت، بهره برداری، مالکیت) ، تاکنون روال بر این بوده که غیر از 25 تا 30 درصد سهم سرمایه گذار، بقیه سرمایه لازم از طریق وام از حساب ذخیره ارزی تامین شده است. نرخ بازگشت سرمایه نیز در این طرحها با توجه به شرایط متفاوت است. به گزارش مهر، به نظر می رسد با توجه به چشم اندازهای توسعه ای ایران و هدف برتر شدن کشور در سطح منطقه به لحاظ تمامی ظرفیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مطابق سند چشم انداز 20 ساله سرمایه گذاری در صنعت برق یکی از الزامات دسترسی به این هدف به شمار رود. بر این اساس، سرمایه گذاری در این صنعت به خصوص توسط بخش خصوصی راهگشای توسعه این بخش است اما پیش شرطهایی نیز دارد که قطعا فراهم آوردن آنها از سمت دولت و تمامی تصمیم گیران و تصمیم سازان نظام امری ضروری است. البته گامهای موثری نیز در راستای جذب و حمایت از سرمایه گذاران بخش خصوصی اعم از دولتی و خصوصی طی سالهای اخیر برداشته شده اما متاسفانه برخی موانع و مشکلات پیش روی اقتصاد ایران و شفاف نبودن برخی قوانین و مقررات و نیز واقعی نبودن قیمت انرژی ثمره فوق العاده ای نداشته است و به نظر می رسد که باید در این رابطه تلاشهای بیشتری صورت داد.