یک متخصص مطالعات سدسازی: مطالعات انجام شده برای سد بختیاری از نظر کمی و کیفی بی نظیر است

در همین رابطه مهندس ابوالفضل مهین راد یکی از متخصصان با سابقه در مطالعات و اجرای طرح های داخلی و بین المللی سد سازی، طی گفتگویی به بیان روند دو دهه مطالعات گسترده و بی سابقه­ای که برای طراحی بلندترین سد بتنی جهان انجام شده، پرداخت و اظهار داشت که "مطالعات انجام شده برای سد بختیاری از نظر کمی و کیفی بی نظیر است". متن کامل این گفتگو به شرح ذیل است.   -      بطور کلی روند مطالعات سد سازی چگونه است؟ روند مطالعات سد سازی شامل سه فاز اصلی یعنی فاز صفر (مطالعات شناخت)، فاز یک (مطالعات امکانپذیری فنی-اقتصادی) و فاز دو (طراحی­های تفصیلی) است. در فاز شناخت مطالعات گسترده­ای بر روی حوضه رودخانه مورد نظر صورت می گیرد و مکان­هایی که در آنها امکان بالقوه ساخت سد و نیروگاه وجود دارد، گزینش شده و مناطقی که دارای تنگه­های کم عرض و مرتفع و مخازن نسبتاً بزرگ هستند از روی نقشه­های توپوگرافی و زمین­شناسی ناحیه­ای انتخاب می شوند تا در بازدیدهای صحرایی مورد ارزیابی و مطالعه دقیق­تر قرار گیرند.  از میان گزینه­های غربال شده، با درنظر گرفتن فاکتورهایی همچون دبی رودخانه، شرایط زمین شناسی و گسل­های اصلی منطقه، وضعیت منابع قرضه، راه­های دسترسی، نیازها و مصارف و اولویت­های اقتصادی- اجتماعی، یک یا چند محل به عنوان موارد مناسب برای انجام مطالعات بیشتر انتخاب می شوند. مطالعات فاز شناخت اگر به صورت متمرکز صورت بگیرد بسته به طول رودخانه و وسعت منطقه مورد مطالعه و همچنین وجود اطلاعات و آمارهای پایه در بخش آب و انرژی در منطقه مورد نظر، بین یک تا دو سال بطول می انجامد. البته، معمولاً کمبود داده­ها و اطلاعات پایه باعث طولانی شدن زمان مطالعات فاز شناخت می شود در مقابل، شتابزدگی در خاتمه دادن به این مرحله از مطالعات بدون استفاده از داده­ها و اطلاعات قطعی و صرفاً بر مبنای فرضیات و تجارب پروژه­های مشابه ممکن است منجر به بروز مشکلات بنیادین در مراحل بعدی مطالعات شود. متأسفانه در کشور ما در برخی طرح­ها به مطالعات فاز شناخت اهمیت لازم داده نشده و یا به دلیل بکارگیری کارشناسان کم تجربه­ یا عدم تمرکز و توجه لازم بر روی مطالعات پایه، انتخاب اولیه ساختگاه­های سد برای مطالعات بعدی با اشتباهات جدی همراه بوده و در نتیجه پیامدهای منفی آن در مراحل بعدی مطالعات بروز نموده است.  از نمونه­های بارز این موارد می توان به سدهای لار و پانزده خرداد اشاره نمود. در مطالعات فاز یک، پس از تهیه نقشه­های توپوگرافی با مقیاس مناسب از ساختگاه­های انتخاب شده در فاز شناخت و مخزن آنها، مطالعات زمین­شناسی و ژئوتکنیکی سطحی و زیر­سطحی با تهیه نقشه­های زمین­شناسی ساختگاه­های مورد مطالعه آغاز می­شود و با حفر تعدادی گمانه­ اکتشافی در آنها ادامه می یابد. در همین مرحله از مطالعات است که با انجام مطالعاتی نظیر هواشناسی، هیدرولوژی و برنامه ریزی منابع آب در مورد ترازهای نرمال و حداقل بهره برداری مخزن و ظرفیت نصب نیروگاه تصمیم­گیری می­شود و بر مبنای آنها ارتفاع سد و ترازهای اصلی پروژه مانند تراز آبگیر نیروگاه و تراز نصب توربین­های نیروگاه تعیین می شود.  همچنین، پس از انجام بخش دیگری از مطالعات پایه نظیر مطالعات منابع قرضه و مصالح ساختمانی، مطالعات لرزه زمین ساخت و برآورد خطر زمین لرزه و مطالعات زیست محیطی، در مورد موقعیت نهایی محور سد و نوع آن تصمیم گیری می شود و مطالعات امکانپذیری طرح با انجام طراحی­ سد و سازه­های وابسته به آن در سطح فاز یک و برآورد احجام کار و هزینه­های اجرایی طرح از جمله هزینه­های موسوم به خسارت مخزن و نهایتاً انجام تحلیل اقتصادی پروژه و تعیین شاخص­های اقتصادی آن تکمیل می شود. دقت این برآوردها مادامی که در محدوده (20±) باشد، قابل قبول است. در پایان این مرحله، توجیه پذیری فنی و اقتصادی طرح مورد بازبینی و بررسی مراجع فنی کارفرمایی و وزارت نیرو قرار می گیرد و در صورت اثبات صحت روند و نتایج مطالعات، با تصویب طرح مجوز انجام مطالعات و طراحی­های تفصیلی صادر می شود. انجام صحیح و کامل مطالعات طرح­ها در فاز یک و بازبینی و بررسی دقیق آنها در مراحل تصویب، مانع از بروز مشکلات بنیادین در مطالعات مرحله دوم طرح می شود. مسئله مهمی که در این بین وجود دارد موضوع تعیین تراز نرمال مخزن است که بر اساس آن ارتفاع سد مشخص می شود. در این رابطه باید توجه داشت که مطالعات امکانپذیری و طراحی تفصیلی بیش از حد معمول طولانی نشود چرا که در طول این مدت ممکن است آبدهی رودخانه در اثر تغییر در وضعیت برداشت آب در بالادست مخزن سد تغییر کند. در چنین حالتی به روز رسانی مطالعات برنامه ریزی منابع آب طرح الزامی خواهد شد که به نوبه خود ممکن است منجر به بازنگری در مبانی طرح شده و کل مطالعات و طراحی های انجام شده را دستخوش تغییر نماید. با تصویب مطالعات امکانپذیری یک طرح برق آبی، مطالعات فاز دو طرح در دستور کار قرار می گیرد.  در این مرحله، طراحی تفصیلی سد و سازه­های وابسته به آن منجمله طراحی تفصیلی نیروگاه انجام می شود که حاصل آن گزارش های طراحی تفصیلی، نقشه­های اجرایی، فهرست مقادیر و احجام عملیات و مشخصات فنی عمومی و خصوصی کارهای ساختمانی و تجهیزات برق و مکانیک سد و نیروگاه است. دقت کار و برآوردها در این مرحله مادامی که در محدوده (10±) باشد، قابل قبول است. باید توجه داشت که در کشور ما تقریباً در همه ساختگاه­های قابل دسترس و کم مسئله از نظر مسائل فنی و اجراییسد ساخته شده و در نتیجه امروزه مطالعه و اجرای سد در ساختگاه­های سخت و پیچیده از نظر فنی (مانند سدهای پارسیان و ...) یا از نظر دسترسی (مانند سدهای بختیاری، لیرو، زالکی و ...) در دستور کار قرار گرفته­اند که در این میان سد بختیاری به جهت دارا بودن شرایط ویژه­ای مانند عدم وجود راه دسترسی، صعب العبور بودن منطقه و شیب و ارتفاع تنگه محل سد و دیواره­های مخزن یک استثنا بشمار می رود.   -      روند مطالعات سد بختیاری از چه سالی آغاز شد و هم اکنون در چه مرحله ای قرار دارد؟ ساختگاه سد و نیروگاه بختیاری در جنوب­غرب ایران، جنوب استان لرستان و در بخش جنوب­غربی رشته کوه‌های زاگرس، در منطقه­ای موسوم به زاگرس بلند (High Zagros) قرار دارد. محل این سد در شمال غرب ایستگاه تنگ پنج (هشتمین ایستگاه حد فاصل شهرهای دورود - اندیمشک) در مسیر راه آهن تهران– اهواز، بر روی سرشاخه اصلی رودخانه دز موسوم به رودخانه بختیاری واقع شده است. ساختگاه سد بختیاری به فاصله مستقیم حدود 50 کیلومتری بالادست سد دز و حدود سه کیلومتری بالادست تقاطع رودخانه­های سزار - بختیاری قرار گرفته است. شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در اوایل دهه 70 مطالعات طرح سد بختیاری را در چارچوب مطالعات امکان سنجی پتانسیل­های برق آبی رودخانه دز آغاز نمود. در سال 1376 ساختگاه فعلی سد بختیاری انتخاب و مطالعات فاز شناخت تکمیلی آن به شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس واگذار شد. در ادامه، مطالعات امکانپذیری طرح در دستور کار مشاور مهاب قدس قرار گرفت که این مطالعات در اواخر سال 1379 به اتمام رسید. مهمترین علت طولانی شدن مطالعات این طرح بزرگ عدم وجود راه دسترسی مطلوب و مشکل حمل و نقل نیروها و دستگاه­ها و تجهیزات حفر گمانه­ها و گالری­های اکتشافی به ساختگاه سد بوده و هست بطوری که تا هم­اکنون تنها مسیر دسترسی به ساختگاه پروژه از طریق راه­آهن سراسری بوده و حمل و نقل دستگاه­ها و تجهیزات حفاری به ساختگاه صرفاً با استفاده از قطار و جابجایی دستگاه­های حفاری در محدوده ساختگاه سد عمدتاً بوسیله هلی­کوپتر انجام شده است. ماحصل مطالعات مرحله اول طرح، طراحی مقدماتی سد بتنی دوقوسی به ارتفاع 315 متر، یک دهانه تونل انحراف آب در ساحل چپ، سرریز تندآب­رو در تکیه گاه چپ سد و نیروگاه سطحی به ظرفیت 1500 مگاوات در ساحل چپ رودخانه، برای تولید برق در ساعات پیک مصرف با تولید سالیانه حدود 3000 گیگاوات ساعت برق بود. با این مشخصات، سد بختیاری عنوان بلندترین سد بتنی جهان (در دست طراحی) را به خود اختصاص داد.  شرکت آب و نیرو با در نظر گرفتن اهمیت فوق العاده زیاد مباحث فنی این سد استثنایی، مشارکت شرکت­های الکترو­فرانس و کوینه­بلیه را به عنوان مشاور بررسی­کننده فنی طرح (TRC) انتخاب نمود تا کلیه گزارش­ها و مدارک فنی ارائه شده از سوی مشاور طرح را ارزیابی نموده و در مورد آنها اظهار نظر نماید. مشارکت فرانسوی مذکور پس از بررسی گزارش­ها و نقشه­های ارائه شده و بازدید از ساختگاه سد و ارزیابی نتایج مطالعات اکتشافی محدودی که تا آن زمان انجام شده بود، در اواخر سال 1380 امکانپذیری طرح را بطور کلی تأیید نمود لیکن، علاوه بر ارائه مجموعه­ای از نظرات و پیشنهادهای اصلاحی، بر لزوم بازنگری در طراحی بدنه سد، رفع مشکل ناپایداری تکیه­گاه راست و تغییر نوع و جانمایی سرریز اصلی تأکید نمود.      در اواخر سال 1381 مطالعات مرحله اول طرح بختیاری از سوی شورای فنی شرکت آب و نیرو به صورت مشروط و با تأکید بر سه شرط اصلی زیر برای ادامه مطالعات تصویب شد:  الف) انجام و تکمیل آزمایش­های برجا (توده سنگ) تا دستیابی به پارامترهای مقاومتی و تغییرشکل­پذیری به مقدار مورد نیاز برای طراحی و آنالیز مرحله دوم مطالعات؛ ب) انجام و تکمیل مطالعات منابع قرضه از نظر کیفیت (واکنش قلیایی و ...) و کمیت تا برآورد سه برابر حجم مورد نیاز و متناسب با کیفیت مصالح در منابع قرضه، شناسایی سیمان و پوزولان در کمیت و کیفیت مورد نیاز؛ ج) ارزیابی گسل­های موجود در سایت بر روی حرکت قوی در ساختگاه (پدیده حوزه نزدیک) و بررسی تأثیر اعمال جابجایی احتمالی در این گسل­ها بر روی مستحدثات پیش بینی شده در طرح نظیر سد، سرریز، تونل­ها و ... . علاوه بر این شورای فنی شرکت آب و نیرو مقرر نمود که مشاور طرح پس از انجام مطالعات فوق­الذکر نسبت به تهیه گزارش­ میانکار که در آن سیمای طرح با دقت مناسب روشن شده باشد، اقدام نموده و آنرا برای تصویب نهایی به شورای مذکور ارائه نماید. شرکت آب و نیرو با اتکا به تجارب ارزشمندی که از مطالعه و اجرای پروژه­های بزرگ و پیچیده صنعت برق آبی کشور بدست آورده بود، تصمیم گرفت که برای ادامه مطالعات طرح بختیاری از مجموعه­ای از مشاورین داخلی و خارجی استفاده نماید که با تجمیع تجارب و نقاط قوت خود در زمینه­های مختلف طراحی سدها و نیروگاه­های برق آبی بزرگ، مجموعه­ای قوی و یکپارچه را تشکیل دهند تا به این ترتیب ضمن استفاده حداکثری از امکانات فنی موجود در کشور از آخرین تجربیات و دستاوردهای فنی در عرصه طراحی سدهای بزرگ در جهان نیز بهره­گیری شود.  علاوه بر این، شرکت آب و نیرو به منظور تداوم فرآیند بررسی و بازبینی دقیق­ و پیوسته گزارش­های طراحی این پروژه عظیم، از یکسو مجدداً مشارکت شرکت­های الکتروفرانس و کوینه بلیه را به عنوان مشاور بازنگری طرح (TRC) برگزید و از سوی دیگر از یک تیم کارشناسی داخلی متشکل از متخصصان برجسته و اساتید دانشگاهی بعنوان مشاورین فنی کارفرما (CTA) بهره جست. در همین راستا، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در سال 1383 تصمیم گرفت که انجام خدمات مهندسی شامل بازنگری و تکمیل مطالعات مرحله اول، انجام مطالعات مرحله دوم و تهیه اسناد مناقصۀ سد و نیروگاه بختیاری را به مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری متشکل از چهار شرکت مهندسی مشاور بنام­های شرکت خدمات مهندسی برق (مشانیر)، شرکت مهندسی مشاور دزآب، مهندسی مشاور اشتوکی پارس و شرکت بین­المللی پویری انرژی با مسئولیت مشترکاً، منفرداً و متضامناً واگذار نماید. تشکیل چنین مشارکتی برای انجام مطالعات یک طرح برق آبی در داخل کشور، چه از نظر تعداد اعضا و چه از نظر ساختار تشکیلاتی آن، بی سابقه است. به عبارت دیگر، طرح بختیاری تنها پروژه شرکت آب و نیرو است که در آن نیروهای کارشناسی سه شرکت مهندس مشاور ایرانی به همراه متخصصان یک شرکت مشاور بین­المللی در یک تشکیلات مستقل گرد هم آمده و به صورت یک تیم پروژه واحد با یکدیگر همکاری داشته­اند. در واقع در پروژه بختیاری با ایجاد هسته مرکزی متشکل از کارشناسان و متخصصان ایرانی آخرین دستاوردهای بین المللی در زمینه دانش سدسازی به کار گرفته شده است. ساختار اجرایی مطالعات در مشارکت مشاورین شامل هفت تیم کارشناسی جداگانه بوده است که عبارتند از: تیم­های مطالعات پایه، طراحی راه­های دسترسی و سیستم تجهیز کارگاه، طراحی سیستم انحراف آب، طراحی بدنه سد و سیستم تخلیه سیلاب، طراحی سیویل آبراهه و مجموعه نیروگاه، طراحی تجهیزات برق و مکانیک نیروگاه و برآورد احجام کار و تدوین اسناد قرارداد. مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری رسماً از خرداد 1384 کار خود را آغاز نمود و با توجه به نظرات و پیشنهادهای مشاور بررسی کننده فنی طرح (TRC) در مورد مطالعات مرحله قبل و نکات اصلی ذکر شده در مصوبه مشروط شورای فنی کارفرما، بازنگری سد و سازه های وابسته به آنرا بر اساس نتایج اکتشافات ژئوتکنیک انجام شده در فاصله سال­های 80 تا 84 در دستور کار خود قرار داد. این مشارکت ضمن ادامه مطالعات ژئوتکنیک تکمیلی در خلال سال­های 84 تا 88 موفق شد که علاوه بر بازنگری اساسی در مطالعات مرحله اول طرح، طراحی تفصیلی سیستم انحراف آب و جاده­های دسترسی داخلی طرح را نیز به انجام برساند. علاوه بر این، در مرحله تهیه اسناد مناقصه سد و نیروگاه بختیاری بصورت طرح-ساخت، طراحی آبراهه نیروگاه و مجموعه نیروگاه زیرزمینی در حد مورد نیاز برای تهیه اسناد انجام شود. مطالعات اقتصادی طرح بختیاری حاکی از آن است که این طرح از شاخص­های اقتصادی بالایی برخوردار است و اجرای این پروژه علاوه بر فواید قابل ملاحظه مالی به توسعه اجتماعی یکی از محرومترین مناطق کشور کمک شایانی خواهد نمود. حاصل این مطالعات ارائه طرح بازنگری شده سد و نیروگاه بختیاری شامل سد بتنی دو قوسی به ارتفاع 325 متر، دو دهانه تونل انحراف آب در ساحل چپ، دو دهانه سرریز تونلی در ساحل راست و نیروگاه زیرزمینی به ظرفیت 1500 مگاوات در ساحل چپ برای تولید برق در ساعات پیک مصرف با تولید سالیانه نزدیک به 3000 گیگاوات ساعت برق بوده است که گزارش­های طراحی مربوطه اخیراً به تصویب شورای فنی شرکت آب و نیرو رسید. به علاوه، گزارش­ها و نقشه­های طراحی تفصیلی سیستم انحراف آب و جاده های دسترسی داخلی نیز به تصویب کارفرمای طرح رسیده و عملیات اجرایی در هر دو بخش در حال انجام است. در حال حاضر، مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری با بکارگیری گروهی از برجسته­ترین کارشناسان طراحی سد بتنی قوسی و اساتید دانشگاه مشغول انجام طراحی تفصیلی بدنه سد و سازه­های آن بوده و تاکنون مجموعه­ای از گزارش­های طراحی و نقشه­های اجرایی منجمله نقشه­های حفاری پی و تکیه­گاه­های سد را به کارفرما ارائه داده است. همزمان، مطالعات زلزله نگاری منطقه با نصب چند دستگاه زلزله نگار در اطراف ساختگاه سد در دست انجام است تا با استفاده از نتایج آن ضمن بروز رسانی مطالعات لرزه زمین ساخت و برآورد خطر زمین لرزه طرح، شبکه لرزه­نگاری دائم طرح تهیه شود. ضمناً در بخش دیگری از کار هم اکنون مطالعات انتقال آب از رودخانه سزار به مخزن سد بختیاری در حال انجام است و طراحی تفصیلی آبراهه و مجموعه نیروگاه زیرزمینی و تجهیزات برق و مکانیک آن نیز در دستور کار قرار گرفته است.   -      با توجه به خاص بودن پروژه بختیاری در زمینه مطالعات ژئوتکنیکی، در مراحل مختلف مطالعاتی چه اقداماتی انجام شده است؟ با توجه به پیچیدگی و اهمیت بسیار بالای مسائل ژئوتکنیکی در پروژه بختیاری، به عنوان بلندترین سد بتنی جهان، مطالعات و اکتشافات صحرایی در محدوده ساختگاه سد و آزمایش­های آزمایشگاهی بر روی مغزه­های حفاری و نمونه های سنگدانه بتن در چند مرحله انجام شد که جمعاً بیش از 10 سال به طول انجامید. طی این مراحل بیش از 17000 متر گمانه­ اکتشافی و 3500 متر گالری اکتشافی حفاری شد و بیش از 290 آزمایش برجای مکانیک سنگ، چهار سری آزمایش­های ژئو فیزیکی، بیش از 1000 آزمایش آزمایشگاهی مکانیک سنگ و بیش از 200 آزمایش سنگدانه و بتن انجام شد.  برای انجام این مطالعات چندین قرارداد با شرکت­های پیمانکار ژئوتکنیک داخلی و خارجی منعقد شد و مسئولیت برنامه­ریزی، هدایت و نظارت کارگاهی بر کلیه مطالعات اکتشافی و آزمایش­های فوق الذکر نیز طی قرارداد جداگانه­ای به مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری واگذار شد. مجموعه آزمایش­های برجای مکانیک سنگ که در ساختگاه سد بختیاری انجام شده دربرگیرنده سه نوع آزمایش مختلف برای تعیین پارامترهای تغییرشکل­پذیری توده سنگ شامل 64 آزمایش بارگذاری صفحه­ای در گالری­های اکتشافی (که در حدود نیمی از آزمایش­ها فشار 40 مگاپاسکال به توده­سنگ اعمال شده که در دنیا بی سابقه است)، 90 آزمایش دیلاتومتری در گمانه­های اکتشافی، 12 آزمایش جک تخت در گالری­های اکتشافی بوده که از نظر تعداد و کیفیت فنی آزمایش­ها در کشور بی نظیر است. همچنین، دو نوع آزمایش برای اندازه­گیری مقدار و جهت تنش­های برجا در محل نیروگاه زیرزمینی و محدوده محور سد انجام شد که شامل 58 آزمایش شکافت گمانه­ای و 62 آزمایش شکست هیدرولیکی بود که آزمایش اخیر توسط یک شرکت تخصصی و بسیار باتجربه آلمانی انجام شد. علاوه بر این، چهارآزمایش برش مستقیم برجای سنگ-سنگ بر روی سطوح لایه­بندی انجام شد و نتایج آن با نتایج برش مستقیم آزمایشگاهی مقایسه شد. در کنار همه این آزمایش­ها، سه سری آزمایش­ توموگرافی لرزه­ای درون و بین گالری­ها و گمانه­های اکتشافی و یک سری آزمایش خرده­لرزه­نگاری درون تعدادی از گالری­های اکتشافی انجام شد که اجرای آزمایش خرده­لرزه­نگاری به شرکت فرانسوی مخترع این آزمایش واگذار شد. در بخش آزمون­های آزمایشگاهی نیز تعداد 1060 آزمایش از انواع آزمایش­های آزمایشگاهی مکانیک سنگ بر روی نمونه­های سنگی انتخاب شده از مغزه­های حفاری انجام شد. بعلاوه، برای مطالعات سنگدانه بتن نیز مجموعه کاملی از این آزمایش­ها در دو آزمایشگاه مجهز و معتبر انجام و سنگدانه مناسب برای تولید بتن شناسایی و منابع قرضه مربوطه مشخص شد.  با توجه به توضیحات فوق به جرات می توان گفت که مطالعات ژئوتکنیکی انجام شده در طرح بختیاری در مقایسه با دیگر پروژه­های سدسازی کشور و حتی در مقایسه با بسیاری از پروژه های برق آبی جهان بی نظیر و فوق­العاده بوده است. البته، ویژگی­های استثنایی طرح بختیاری انجام این حجم بالای مطالعات را ایجاب می نموده زیرا از مشارکت مشاورین مطالعات طرح بختیاری اینگونه انتظار می رود که با اتکا به مطالعات جامع و فراگیری که انجام داده­اند بتوانند برای تمام مسائل و موضوعات خاص این پروژه استثنایی پاسخ­ها و راه­حل­های مناسب ارائه دهند.   -      مطالعات زیست محیطی این طرح چگونه انجام شده است؟ علیرغم کوهستانی، صعب العبور و خالی از سکنه بودن محدوده مخزن سد بختیاری، مطالعات زیست محیطی طرح شامل مطالعات برآورد آثار زیست محیطی و اجتماعی بر طبق استانداردهای مورد نظر بانک جهانی و با حضور کارشناس معتمد این بانک انجام شد و با ارائه گزارش­های تهیه شده به سازمان محیط زیست ایران، با همکاری کارشناسان این سازمان کفایت مطالعات اعلام و مجوزهای لازم اخذ شده است.   -      بعد از بازنگری های صورت گرفته در حال حاضر مشخصات سد و نیروگاه بختیاری چگونه است ؟ بازنگری در مطالعات مرحله اول طرح منجر به انتخاب مناسب­ترین محل برای محور سد به لحاظ جمیع پارامترهای فنی و ایمنی شد و در همین رابطه ارتفاع سد نیز 10 متر افزایش یافت. در عین حال، مناسب بودن شرایط در محور جدید برای ساخت یک سد بتنی دوقوسی به ارتفاع 325 متر به تصدیق و تأیید کارشناسان این فن رسیده است. در حال حاضر مطالعات طراحی تفصیلی بدنه سد با تمرکز بر روی تحلیل­های استاتیکی و دینامیکی در حال انجام است و نقشه های حفاری و اجرایی بدنه سد در حال تهیه شدن است. همچنین علاوه بر استفاده از نظرات کارشناسان مشاور خارجی همکار، از تعدادی از برجسته­ترین کارشناسان بین­المللی برای بررسی و اظهارنظر در مورد بخش های خاصی از مطالعات انجام شده دعوت بعمل آمد.  در این رابطه، سه نفر از متخصصان بین المللی در زمینه مطالعات مکانیک سنگ، حفرات انحلالی (کارست) و بهسازی توده سنگ به روش تزریق سیمان در سنگ، از ساختگاه سد بختیاری بازدید نموده و نظرات خود را در قالب گزارش­هایی تدوین و ارائه نمودند که در طراحی­های انجام شده مورد ملاحظه قرار گرفته است.   -      در دوره ای که کارشناسان چینی برای عقد قرارداد ساخت این طرح در کارگاه حضور داشتند ، در خصوص مطالعات صورت گرفته چه نظری داشتند؟ در مقطعی در سال 88 بحث استفاده از یک کنسرسیوم چینی- ایرانی به صورت طرح و اجرا برای ساخت سد و نیروگاه بختیاری مطرح و پس از چندین ماه مذاکرات قراردادی با نمایندگان کنسرسیوم پیمانکار اسناد مناقصه بصورت طرح-ساخت تهیه شد.  در همین دوره کنسرسیوم مذکور با بکارگیری بزرگترین و با تجربه­ترین شرکت مهندسی مشاور چین در زمینه مطالعات و طراحی سدهای بتنی دوقوسی، چند تیم کارشناسی به ساختگاه سد اعزام و تمامی مطالعات انجام شده را مورد بررسی و بازبینی دقیق قرار دادند و در نهایت طرح احداث یک سد بتنی دوقوسی به ارتفاع 315 متر و نیروگاه زیرزمینی به ظرفیت 1500 مگاوات را در ساختگاه سد بختیاری تأیید کردند.   -      ویژگی های اصلی طرح بختیاری چیست؟ از جمله ویژگی‌های اصلی طرح بختیاری می توان به مواردی چون : -       بلندترین سد بتنی دو قوسی جهان با ارتفاع 325 متر. -       دارا بودن بزرگترین مخزن مصنوعی ذخیره آب در کشور پس از سد کرخه با حجم ظرفیتی معادل2/5 میلیارد متر مکعب در تراز نرمال. -       خسارت ناچیز مخزن به دلیل صعب‌العبور و کوهستانی بودن منطقه. -       داشتن نیروگاهی به ظرفیت 1500 مگاوات که با ضریب کارکرد 20 درصد، نزدیک به 3000 گیگاوات ساعت در سال انرژی پاک برق آبی تولید می کند. -       کنترل سیلاب‌های فصلی و بهبود شرایط ایمنی در پایین دست سد . -       جلوگیری از ورود رسوبات رودخانه بختیاری به مخزن سد دز و در نتیجه افزایش عمر مفید سد و نیروگاه دز. -